Thursday, December 01, 2011

Ar Thoir an tSolais

Is beag duine nach ndéanann iarracht léas na soilse a ghabháil uair éigin ina shaol, ó pháistí ar thoir lampróg, go mic léinn ag iarraidh laethanta a shíniú le solas saorga na hola mheán oíche. Bíonn síor solas na gréine, na réaltaí, na gealaí i lár ár saolta i gcónaí - fiú muna smaoinítear orthu mórán. Bhuaileas le Don O Neill, dearthóir, le déanaí agus thug sé cur síos faoi sholas mar ábhar machnaimh agus ábhar spreagtha dá shaothar féin. Chuir sé Mairtin Ó Direáin i gcuimhne dom.
Mairtin Ó Direáin!  - File mór le rá an 20 aois déag in Éirinn? File a bhí tógtha leis an gcoimhlint idir an saol tuaithe agus an saol cathrach,  agus Don Ó Neill?.... dearthóir couture an 21 aois atá lonnaithe i gcathair Nua Eabhrac??? Ar son Dé - cén cineál léim na samhlaíochta a cheanglaíonn an bheirt acu siúd le cheile?
Cinnte - sin a tharla agus mé ag féachaint ar toradh Uí Neill ag ócáid mhór ag tús na seachtaine seo i Nua Eabhrac agus mé ag éisteacht leis. Labhair Ó Neill faoi laethanta a óige i mBaile Uí Thaidhg, Contae Chiarraí. Luaigh sé go háirithe glioscarnach sholas na gréine ar dromchla na farraige nuair a bhíodh sé ina leaidín óg os comhair a tí. Níor dhein sé dearmad riamh ar draíocht na háite, agus déanann sé iarracht loinnir na gréine nó loinnir an ré - mar aon le loinnir a oidhreacht féin - a snoí isteach ina chuid saothair.......Fad is a bhí sé ag caint léim focail an Direánach chugam ón dán Seoda ina labhraíonn sé faoi spioradáltacht na háilleachta, go háirithe nuair nach maireann sí ach ar feadh soicind nó dhó, "Saol an mhaide gréine um Nóin".
Cad í áilleacht ar aon nós? An maireann sí inár súile, inár n-intinní nó in ár n-anamacha?
Ach an rud is tábhachtaí dar liom ná í a aithint umainn.

No comments: