Leabhair

Le tamall anuas anois bím ag ceapadh go mbeadh sé suimiúil giota a scríobh anseo faoi leabhair.
Nuair a bhíos óg thosnaigh mé ag léamh na leabhair a bhí ag mo dheirfiúracha, iad ar scoil agus mise fós sa bhaile. Nuair a bhíos féin ar scoil bhíodh na leabhair léitheoireachta nua agam léite roimh dul ar ais ar scoil i mean fómhair…ansin thosnaigh mé ag dul chuig an leabharlann poiblí i gcathair Luimnigh ach ní raibh mo mháthair ró shásta le sin. Bhíodh na leabhar ón leabharlann sin salach go leor, dar léi, agus bhí sí cinnte go mbeadh galar éigin ag teacht isteach chugainn uathu! Go bhfoire Dia orainn!! Rud eile ná ní raibh sí sásta liom a bheith sa cheantar sin den chathair liom féin.

Ansin lean mé ag freastal ar Leabharlann Chontae Luimnigh ar Sráid Uí Chonnaill, …. Bhí orm a rá dóibh go raibh mé i mo chónaí in iarthar Luimnigh in ionad sa chathair. Ní raibh cead ag daoine ón gcathair leabhair a fháil san áit seo. Chuireas isteach seoladh mo sheanmháthair ar an bhfoirm, agus shínigh mo mháthair í, (Plean mo mháthair é seo mar chonaic sí go raibh díomá orm nuair nach raibh cead agam dul ar ais chuig an leabharlann phoiblí.) …..bhí ionadh orm ag an am… Peaca! Ach bhíodh sé an éasca dom rith isteach sa leabharlann chontae agus mise ag teacht anuas sráid Uí Chonnaill ón scoil um thráthnóna. Leabharlann bheag a bhí inti agus na leabhair uile glan agus clúdaithe le plastic. Ach bhíodar ardnósach go leor agus ní raibh aon rud ó pheann Enid Blyton ann…an rud céanna ar scoil. Le mo chuid bím lán sásta nuair a fheicim go bhfuil siad ag léamh, pé sort leabhar a bhíonn acu…… fantasy nó science fiction an cuid is mó den am.

Faoi láthair bíonn dhá leabhar idir láimhe agam de gnáth. Ceann amháin sa Bhéarla agus ceann eile sa Ghaeilge. Tá "Aistriú le Siobhán Ní Shúilleabhánbeagnach críochnaithe agam, trácht ar aistriú líonta tí go Contae na Mí ó Corca Dhuibhne atá ann, trí súile seanmhná agus í ag féachaint siar ar an tréimhse sin nuair a bhí sí in a cailín óg agus ag aistriú lena clann. Is aoibhinn liom an leabhar ó thaobh na Gaeilge de, saibhreas na teanga le ana chomhrá agus nathanna cainte le fáil ann. Foilsithe ag Cló Iar Chonnachta, molaim go mór é.
(Ní maith liom an slí in a cuireadh le cheile an leabhar ag na clódóirí áfach, clódóirí Lurgan in Indreabhán. Cé go bhfuil mo leabhar nua tá na leathanaigh ag titim amach cheana féin?)

Sa bhéarla táim i lár The Magic Mountain le Thomas Mann, bhuel nílim i lár fós, is fíor Mighty Tome atá ann, (agus trom leis! Tá clúdach chrua ar mo chóip ón leabharlann áitiúil anseo agus deacair é a léamh sa leaba.) Aistriúchán ón Gearmáinis faoi fear óg, meánaicmeach agus saibhir go leor, compordach, gan taithí mhór an tsaoil aige. Tá sé in ospidéal /Sanatorium TB, áit a chaitheann sé seacht mbliana roimh WW2. Osclaítear a súile agus faigheann sé saghas oideachais ann nach raibh le fáil ina dhomhan mór cé go raibh sé níos saoire "thios ansin" bhí sé i bpríosún a aicme féin.

Tosnóidh mé ar “In Inmhe” le Tomás Mac Síomóin go luath. Luaigh mé é cúpla seachtain ó shin. Ní bhfuair mé aon eolas eile ó Chailín faoi a club leabhar ach leanfaimid ar aghaidh anseo! Cuirfidh mé nasc ar an taobh deis sa bhlag anseo faoi.

Rud eile, fuair mé roinnt mhaith emails ó léitheoirí le déanaí, go mór mhór tar éis an píosa sin faoi clann m’athair. Go raibh maith agaibh. I bhfad uaibh an anachain.
Mar sin chuir mé nasc “Email me” ar an taobh deis inniu. Níos éasca ná dul ar thóir mo sheoladh ríomhphoist trí Próifíl.

Beidh mé críochnaithe san oifig inniu ar feadh deich lá!
Inniu plean agam gach rud a chur in ord don Athbhliain, na chomhaid nua agus araile. Beidh tús maith agam i 2006!

Dlí amháin dúinn, dlí eile dóibh siúd?

Nó b’fhéidir an fotheidil: Clúdach Gorm na Fírinne

Garda won't be tried for crash into pensioner

Irish Independant Saturday December 17th 2005

The garda who was driving a patrol car that struck a pensioner as she waited at a bus stop will not face any criminal proceedings, an inquest has heard.
The Director of Public Prosecutions has decided not to proceed with a criminal prosecution against the female garda who was driving the patrol car that mowed down 74-year-old Mary Seavers in Dublin on May 22.
Mrs Seavers, from Goatstown in south Dublin, died from her injuries three weeks later.

Insp Martin McGonnell of Donnybrook garda station told Dublin City Coroner's Court yesterday that, as no proceedings will be taken against the garda, a date for the inquest into Mrs Seavers' death can now be set.
Mrs Seavers' four children were in court to hear that their mother's inquest will open on March 9 next year.

Mrs Seavers had been waiting at a bus shelter when she was struck by the patrol car on the Clonskeagh Road.
A post mortem found she died of acute respiratory distress syndrome due to multi-organ failure caused by head and leg trauma.

The Garda Press Office claimed that the patrol car was not involved in a chase nor was it rushing to an incident when the crash occured.
However witnesses reported at the time that it had its siren on.

Breda Heffernan

© Irish Independent
http://www.unison.ie/irish_independent/

Bhí an bangharda sin ag tiomaint ró tapaigh agus an siren ar súil aice. Ní raibh aon emergency ann. D’imigh an carr as smacht ar an cúinne. Sin a tharla.
Tá alán scéalta ann: Tá sé ráite
1) nach raibh an ceadúnas ceart aice a bheith ag tiomaint le siren, nach raibh an cúrsa sin déanta aici.
2) go raibh sí ar cell fón ag an am.

Tá fios na fírinne aici.

Ar dtúis bhí an sceál amuigh go raibh Mary ag dul trasna an bhóthair sin agus bá ise cúis na timpiste. Ní raibh sé sin fíor, bhí sí ina suí sa bheith istigh bhus.
Bhíodar ag iarraidh eolais faoin siren sin a mhúchadh nó a cheistiú ach lean na fianaisí a rá go raibh sé le cloisint. agus, cá bhfuil an cell fón sin? An scéal deireanach ná go raibh an tarna bangharda ar an bhfón, ach fón an tiománaí a bhí ann……..nach féidir fiosrú níos doimhne a dhéanamh? Ach is dócha nach ndéanann an coiste fiosraithe aon scrúdú ró doimhne ar duine dá gcuid féin, nó má dhéanann coimeádann siad toradh an fhiosrúcháin dóibh féin.

Dá mbeinn i mo thiománaí i dtimpiste mar seo níl aon amhras ach go mbeadh cúiseamh de shaghas éigin, manslaughter, dangerous driving ar a laghad, os mo chomhair. Ach mar a dúirt daoine áirithe ón dtús “Cuirfidh siad moill agus deacrachtaí os comhair muintir Mary go dtí go bhfuil an méad sin ama thart nach mbeidh an fuinneamh acu leanúint leis……”

Ach, tá an locht ar an mbeanghárda sin agus is brónach an lá é agus í in ann is a bheith i bhfolach ón locht faoi éide ghorm.

Go hobann, gan choinne, gan fáilte.

Ní imíonn brón. Téann sé áit éigin i bhfolach taobh thiar dod chroí agus ansin nuair nach bhfuil tú ag smaoineamh air, fiú agus tú ag baint súp as an saol, tagann sé ar ais ort gan choinne gan fáilte. Ansin ar ais sa chófra leis tamall eile leis go dtí go bhfaigheann sé seans eile teacht i láthair. Is gnáthstaid amach is amach í seo a n-insítear dom.

Tá grianghraif agam, muintir m’athair atá ann. Eisean i lár, mar ba cheart don té is sine! deartháir amháin ar a dhá sciatháin aige, John agus Jim, agus deartháir eile, Paddy, agus a deirfiúr, Mary, ina suí os a gcomhair amach. Saghas portráide a ghlacadh in iarthar Luimnigh dhá bhliain go leith ó shin nó mar sin, sílim an Samhradh 2003. Is léir ón bpictiúr go dream gealgháireach, dathúil (dar liom!) ab ea iad agus bhaineadar taitneamh as a bheith le cheile i gcónaí. Ba í seo an uair deireanach a bhí an clann le cheile.

Bhí an sean nós ag m’athair agus a deartháir Paddy tráthnóna a chaitheamh le cheile roimh na Nollag bronntanais a mhalartú. Rachadh m’athair go iarthar Luimnigh go dtí an sean tigh, an áit ina raibh Paddy fós ina chónaí. B’é uisce beatha “Paddy” an deoch ab ansa don bheirt acu, mar sin thug m’athair buidéal dá dheartháir agus thugadh Paddy, an buidéal den tsaghas céanna do m’athair. (saghas joke dúinne é) “When are they having the bottle exchange?” Ach rinneadar é seo gach bhliain, agus chuiridís páipéar deas na Nollag ar na mbronntanais i gcónaí, bíodh is go raibh a fhios ag cách cad a bhí taobh istigh! Ansin d’oscailóidís na bronntanais agus bhíodh bréag ionadh orthu i gcónaí agus iad a choimeád an greann beo le cheile, “Well, isn’t that great, just what I wanted this year.“ ansin ar ndóigh, cúpla dram. An uair deireanach, aimsir na Nollag 2003, bhí mo chol ceathrar Rose, ag crochadh suas maisiúcháin ar an gcrann Nollag dá h-athair agus bhí an beirt acu lán sásta in a gcathaoireacha uilleann, ag tabhairt na dtreorach dí agus iad ag choimeád a ngoba fliucha. Go hobann, fuair Paddy bás dhá lá ina dhiaidh sin.

Ag an sochraid ar an 22ú Nollag níor bhraith m’athair ró mhaith. Bhíos ar a thaobh agus mo dheirfiúr ar a thaobh eile agus soiléir dúinn nach raibh fuinneamh ar bith aige. D’éirigh sé tinn tar éis na Nollag agus cuireadh, gar dá dheartháir, ar Lá na Mairbhe, an chéad lá de mhí na Samhna 2004.

Ag sochraid m’athair rinne m’aintín Mary an cinneadh, cé gur chaith sí a saol i mBAC, go mba mhaith léi a bheith ina codladh síoraí san áit álainn seo lena muintir uile..…..amach ansin ar ndó, nuair a dtiocfadh an lá. Scríobh sí nóta beag faoi seo agus chuir sí ar sheilf ina teach i mBAC é. Seacht mí ina dhiaidh, fé mar a bheadh an nimh ar an aithne, cuireadh ar shlí na firinne í de dheasca timpiste uafásach i mBAC. (Timpiste a luaigh mé níos luaithe i mbliana sa bhlag.) Tháinig a mac ar an nóta.

An tseachtain seo chuala mé an droch scéal go bhfuil m’uncail, an duine is óige den ál seo, ag fáil bháis le teip chroí. Ní fheadar a bhfeicfidh sé Lá Nollag i mbliana. Chuir an drochscéala seo mé ag smaoineamh ar iad atá imithe uainn sa dhá bhliain seo chaite.

Ni scéal as an ngnáth é seo, tharlaíonn an stuif seo i ngach clann uair éigin. Tagann an lá go bhfuil orainn slán a fhágáil lenár muintir ionúine, ach go dtí go tosaíonn an tréimhse, ní thuigtear chomh deacair is atá sé. Ansin bíonn gach rud ag déanamh go diail agus gan choinne gan fáilte ní féidir éalú le tamall gearr ó smaointe fúthu.

Le déanaí nuair a bhím ag smaoineamh orthu tagann smaointe faoin gcraic a bhí againn agus an féith grinn a bhíodh iontu agus iad le cheile, an caint deisbhéalach (…go mór mhór agus an braon fén bhfiacail acu) agus an fhlaithiúlacht, i gcónaí an fhlaithiúlacht.

Cuirim críoch ar an bpíosa seo leis an dea-smaoineamh sin. Súil agam nach raibh an t-alt ró leadránach, (deacair do mhuintir féin a mholadh nuair nach bhfuil aithne ag éinne orthu) ar aon cuma, mothaímse níos fearr anois!
Tá an brón ar ais sa chófra.

Sult i NY

Rinne mé dearmad cur síos a dhéanamh faoin oíche sa phubcheoil, Dunnes of White Plains, an tseachtain seo chaite. Oíche fhíor fhuar a bhí ann agus cheapas agus mise ag imeacht nach mbeadh ach an corr duine ann…….(Deir cara agam go bhfuil lucht na teanga i NY “ana chorr” ar fad!) Sa deireadh tháinig dream mhaith le cheile, tháinig mise agus mo chara Seán ón dtuaisceart, tháinig dream ón gcathair agus ón gceantar sin, White Plains, agus fiú duine amháin, Eibhlín, ó Long Island. Bhí craic againn, bia bhreá, cúpla deoch, ceol iontach ó Brian Conway agus a chairde, dáréag acu! Ní éiríonn na ceoltóirí seo tuirse ar chor ar bith de réir dealraimh! (“Bord na Gaeilge” a thugadh orainn agus iad ag tiomaint píosa cheoil dúinn.) Bhí sé go deas an teanga a chloisteáil go nádúrtha mar seo agus sinn uile ag baint taitnimh as an gcomhluadar, ceol agus caint. Tá aithne againn anois ar na custaiméirí seasta, agus iad siúd orainne, ní fada go mbeidh cúpla focal acu uilig.
Plean againn teacht le cheile arís sa phub seo ar an gCéad Céadaoin eile, an 4ú Lá de Mhí Eanáir agus faire, beidh mo ceamara agam.

An radhairc trí bhfuinneog m’oifig.

Is aoibhinn liom aimsir na Nollag.

Aimsir Sealgaireachta

Thosnaigh aimsir sealgaireachta na mBéar in New Jersey an tseachtain seo agus chuir sé isteach orm féachaint ar an NY Times inné agus na sealgairí chomh bródúil sin as a gcuid barbarthachta.
Bhí ceann des na béar breis agus 700 lbs. Is cosúil go bhfuil sé níos éasca iad a mharú i mbliana toisc an sneachta ar an talamh.
Tá sé ráite gurb é an bruscair an príomh fhadhb…dá mbeadh iad atá ina gcónaí i lár na coille i NJ níos cúraimí lena gcuid bruscair ní bheadh an fhadhb seo ann.

I mo thimpeallacht anseo i NY bíonn cead ag sealgairí na fia a mharú é le boghanna gcroiseanna. Ach, bíonn na fia anseo beagnach ceansa...…ní ritheann siad uaim agus mise ag tiomáint isteach chuig mo theach. Bíonn siad ag féachaint orm……agus ansin leanann siad ag iníor. Cén saghas sealgaire a cuireadh chun báis iad siúd? ‘Sea sealgaire cróga oilte go maith ar ghnóthaí sealgaireachta!
Cén fáth nach féidir le cine daonna an chruinne a roinn le na hainmhithe eile…..nach bhfuil slí níos fearr ann ná iad a mharú?

Maisiúcháin an Tí Déanta Agam

Táim ag éirí a bheith ullmhaithe i gcomhair na Nollag!
Tá an crann Nollaig ina sheasamh go diail sa seomra suite. Tá maisiúcháin againn ó thángamar le cheile, blianta ó shin, ansin rudaí beaga a dhein na buachaillí nuair a bhíodar óg agus a leithéid, agus bainim taitneamh as iad a crochadh suas gach bhliain. Bímid cúramach agus sinn ag glanadh ar an 6ú lá de mhí Eanáir ach i gcónaí bíonn cuid acu briste an chéad bhliain eile………. Fuair mé roinnt gcoinnle nua i mbliana agus tá siadsan ina seasamh chomh maith ag feitheamh ar a mbás. (Ba mhaith liom iad a lasadh cheana ach tá orm smacht a choimeád orm féin tamall ghearr eile)
Tá cuma an tséasúir taobh istigh anseo gan trácht ar an sneachta lasmuigh, tháinig sé ar an deireadh seachtaine agus is aoibhinn liom é.

Ar ais.

Chuir Lá Altaithe tús le deireadh seachtaine bhreá. Bhíomar traochta oíche Dhéardaoin tar éis seacht uaire le trí dís eile, iad go léir as Sasana agus lonnaithe anseo i NY chomh maith. Ansin Dé hAoine ó thuaidh linn go North Creek agus bhí sneachta iontach ann, chaitheamar dhá lá ag sciáil agus anois tá cosa laga troma agam dá bharr, ach b’fhiú é. Thángamar ar bhialann iontach darbh ainm The Owl at Twilight in Olmstedville in aice Minerva, NY.

"When philosophy paints its gray on gray, then has a form of life grown old, and with gray on gray it cannot be rejuvenated, but only known; the Owl of Minerva first takes flight with twilight closing in." -G. W. F. Hegel, Philosophy of Right

Níor chualamar aon “nuacht” nó scéala ó maidin Aoine go dtí maidin Luain…sos ana mhaith.
Anois tá an tseachtain seo ag imeacht ró tapaigh uaim de dheasa brú oibre. Bhíos taobh thiar ón dtús ach hurá tá solas ag deireadh an tolláin le feiscint…agus seans agam cúpla focal a chur le cheile anseo.

• Fuaireas teachtaireacht ó Aongus faoi an leabhar sin In Inmhe. Tá sé le fail ar Litríocht.com .
  
• Beidh dream le Gaeilge ag teacht le cheile i Dunnes Pub i White Plains ar an gcéad Céadaoin de gach mhí as seo amach. Luaigh mé é seo cheana, Pub mór le rá i gcúrsaí ceol traidisiúnta anseo agus bíonn ceol ann gach Céadaoin ó 7:30 pm, is aoibhinn liom nuair a dtagann duail dár gcultúr le cheile i suíomh cairdiúil.