Thursday, November 17, 2005

E-Club Leabhair

Fuaireas e-phoist ó mo chara Colleen Dollard inné faoi phlean E-club leabhair a bhunú. Is as Washington ó dhúchas í ach lonnaithe i mBAC atá sí anois le breis agus dhá bhliain anuas. Bean éirimiúil spleodrach aigeantach bíogúil amach is amach í agus i gcónaí ag teacht aníos le eachtraí nua an teanga a spreagadh iontu a bhíonn muinín in easnamh acu.
Sílim gur plean ana mhaith é seo, tá leabhair iontacha le fail le sár Ghaeilge ach is minic a bhíonn na cora cainte nó nathanna cainte deacair a thuiscint muna bhfuil foinse eolais ag an léitheoir. Ní féidir le foghlaimeoirí, ar uairibh, teacht ar an gciall sa bhfoclóir mar sin is minic a éiríonn siad bréan den jab gan tacaíocht. Mar shampla tháinig me ar ceann an deas Dé Mhairt agus mise 's Eibhlín ag léamh Aistriú le Siobhán Ní Shúilleabháin, (bíonn saibhreas na teanga ina cuid scriobhnóireachta, dar liom) : Bhí “ceangal na gcúig gcaol” ar an mbean sa scéal agus í tar éis titim anuas go talamh. An ciall atá ann ná ní raibh an seanbhean in ann bogadh ar chor ar bith. Is iad na cúig caol ná, dhá rosta, an básta, agus dhá murnán. Dá mbeadh do chorp ceangailte mar sin, dáiríre, ní fhéadfá in ann bogadh! Agus nach slí níos fearr é sin á rá ná “Bhí mé stucáilte” nó “Ní raibh mé in ann bogadh!”

Seo a leanas a scríobh Colleen, (Lean leis, nuair a tosaíonn sí is “Stream of Consciousness” a bhíonn ann! Conas a déarfá sa Ghaeilge? Ag scríobh ina tuile gan staonadh, ag bárcadh focal?)
Tá a seoladh ephoist ag an deireadh má bhíonn suim ag éinne agaibh a bheith páirteach.

Dia daoibh a chairde!

Cad a cheapeann sibh faoi e-Club Leabhair!?

Seo an smaoineamh atá agam ar maidin agus na fáthanna taobh thiar de.

Bhí mé ag seoladh leabhair ar an aoine ag caint le Tómas Mac Síomóin agus dúirt sé liom gur de réir na saineolaithe nach bhfuil ach tuairim is 200 daoine fághta a bhfuil in ann cibé leabhar a léamh as Gaeilge gan stró. Chuir an raiteas seo isteach orm agus dúirt mé leis nár chreid mé é. Dúirt sé liom, go mbíonn ana chuid daoine ag ceannacht na leabhair ar son na cuise ach léamh sin scéal eile. Bhuel, caithfidh mé a rá go n-aithnimse féin sa raiteas seo. Tá an iliomad leabhair ceannaithe agam ar son na cuise (nó ar son an gloine nó dhó fíona a bhfaigheann tú go heasca ag na seolta leabhar anseo). Bhí mé ag éisteacht le clár ar r na g chomh maith ag an deireadh seachtaine – clár faoi leabhair i nGaeilge agus cúpla club leabhar a bhfuil bunaithe anois beag ar fud na tire. Dúirt duine éigin san agallaibh go raibh fonn uirthi léamh i gcónaí ach go raibh sé de nós aici leabhair a thosnu ach gur éiri sí astu go heasca mar gheall go raibh siad ro-dheacair nó nach raibh éinne dá brú ná spreagadh chun chríoch a chuir orthu. An tríú rud a spreag mé ná bheith ag caint leis anbhfollsitheoir as Coiscéim le déanaí. Thug mé a catalogs do cuid des na daoine ag an cogail NAACLT agus dúirt mé leis go raibh ana tóir orthu. D’fhreagra sé liom, bhuel, is deas go raibhdar sásta na catalogs a glacadh ach is beag an t-ordu leabhair a bhfuair mé uathu go léir. Tá seisean convinced nach gceannaíon na Meiriceanaigh (n’fheadair faoin na daoine as Ceanada, mar níor luaigh sé ach na Meiriceanaigh) leabhair i nGaeilge ar bith. Is maith atá a fhios agam nach bhfuil sé ach ag spocadh asam, ach feicim mo dhuine seo gach Dé Lúain agus bíonn rud greanmhair (at my expense) le rá aige faoi seo i gcónaí. Mar sin. Mo smaoineamh ná ba bhreá liom e-club leabhair a thosnadh libhse. Mar an cailín san agaillibh, bíonn deacracht agamsa ná leabhair a chriochnú agus mar a luaigh Tómais Mac S., ba bhreá liom a bheith ag léamh ar son ná cúise chomh maith. Bhí mé ag smaoineamh ar a leabhar-sa -- In Inmhe (which I think means growing up or coming of age) Tá mé ar leathanach 90 agus 239 leathanach istigh ann. Tá mé á léamh gan na focail nua a chuardach sa bhfoclóir go fóíll agus tuigimse é -- níl sé ró-dheacair, sílim mar tá buachaill óg nó déagóir beag mar narrator, ach tá sé fós suimiul an treimhse seo stáire a fheiceáil ó dhearcadh an déagoir seo.

Seo cad atá scríobhta ar an bhrollach:

"Dílleachta atá ag iarraidh a chló ceart a aimsiú le linn an Dara Cogadh Domhanda é Caoimhin Ó Cualáin. Éire na ciondála agus na cúngaigeantachta atá i réim. Tá Caoimhín á shracadh idir a sheanathair poblachtach tíriúil agus a aintin piúratánach postúil ar feadh an ama, chomh maith le teachtaireachtaí contrártha an chreidimh. Caitheann scéal seo a bheatha solas ar ghleic chrua na linne, nach bhfuil a macallaí básaithe go fóílleach."

Sílim go mbeidh sé greanmhair saghas guide a dhéanamh leis an leabhar seo ar nós ‘cliff notes’ go mbeidh sé níos fusa ag na daoine mar mise nach bhuil sa

chatagóir leis na fabled 200 atá in ann léamh gan stró. Sílimse chomh maith go mbeidh sé níos greanmhaire fiú, dá mba rud é go raibh scata daoibhse nó duine ar bith a bhfuil suim aige nó aice a bheith páirteach in ann litir a sheoladh chuig coisceim le seic nó dollars fíú ag ordu an leabhar uaidh ionas go dtuigeadh sé faoi deara go bhfuil muid in ann léamh sa wilderness agus ionas go mbeadh sé céasta ag seoladh leabhair chugaibhse go dtí go bhfuil air a ‘fhocail a ithe’! Cad a cheapann sibh? Má tá fonn oraibh a bheith mar partners i gcrime liom sa tionscadal seo, geallaim daoibh go bhfaighaidh mé amach freagra cibé ceiste nach bhfuil ar eolais againn faoin leabhar: idir ceisteanna faoi focail nó ceisteanna faoi stair nó stile an scríobhneora. Ach mura bhfuil suim agaibhse sa tionscadal seo, tuigim, cinnte. Má tá suim ag duine ar bith páirt a ghlacadh, molaim daoibh luach an €5.00 atá scríobhta ar cúl an leabhar + postage i ndollars a sheoladh chuig Coiscéim: an seoladh Coiscéim ná Tig Bhríde, 91 Bóthar Bhinn Eadair, Páirc na bhFianna, Binn Éadair, Baile Átha Cliath 13. Agus más féidir libh an scéal a scaipeadh chuig duine ar bith nach bhfuil ar an liosta seo a mbeadh suim aige nó aici a bheith páirteach, bheinn ana sásta! (Níl mo liosta iomlán ar fáil agam mar gheall ar fabhd ríomhaire) Mar the more the merrier!

Súil agam go bhfuil sibh go léir go maith agus ag tnúth leis an e-chaint faoin leabhar a thosnadh.

Le gach dea-ghuí,

Colleen


www.dollardc@tcd.ie

353 (0) 87 258 3067

3 comments:

Anonymous said...

A Hilary, a chara,
an bhfuil suíomh idirlín ag coiscéim? Tá an post an-mhall thart anseo, agus mar sin, tá sé pian sa tóin rud a ordú le seic sa bpost. Beidh an leabhar léite ag gach duine agus mé gan leabhar ar bith!
le meas,
April

Hilary de Bhál, bean Mhic Suibhne said...

Hi April Tá an cheart agat! Cuirfidh mé ephoist chuig Cailín díreach anois faoi córas teagmhála eile agus chóip chugat.
H

aonghus said...

Tá In Inmhe ar fáil ó litríocht.com

anseo